← Nadmorskie Wiadomości

Senat ustanowił rok 2020 „Rokiem Zaślubin Polski z morzem w Pucku”. 10 lutego 1920 roku generał Józef Haller wrzucił do wód Zatoki Puckiej obrączkę, symbolicznie łącząc II RP z morzem. Wydarzenie to wpłynęło na kształt niepodległej Polski. Władysławowo szczególnie zapisało się na kartach historii w związku z wydarzeniami z 1920 roku. Dzień po akcie zaślubin w Pucku, Błękitny Generał przybył do Wielkiej Wsi i odbył pierwszy morski rejs pod biało-czerwoną banderą. Ten fakt do tej pory napawa dumą mieszkańców naszego regionu. 

We Władysławowie 9 lutego 2020 roku miał miejsce pierwszy z trzech zaplanowanych dni obchodów 100. rocznicy Zaślubin Polski z Morzem. O godzinie 11:00 tradycyjnie odbyła się uroczysta msza święta w kościele pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny z udziałem władz, wojska, przedstawicieli samorządów, instytucji, stowarzyszeń, związków oraz uczniów szkół z terenu gminy. Po mszy uczestnicy przemaszerowali przy akompaniamencie Miejsko-Parafialnej Młodzieżowej Orkiestry Dętej z Władysławowa pod pomniki Antoniego Abrahama oraz Generała Józefa Hallera, gdzie złożyli kwiaty oraz wysłuchali okolicznościowego przemówienia Burmistrza Władysławowa. Włodarz w swoim wystąpieniu podkreślał jak ważną rolę dla Polski, a przede wszystkim dla lokalnej społeczności odegrały wydarzenia sprzed 100 lat. 

• Każdemu z nas trudno wyobrazić sobie Polskę bez dostępu do morza. Jest ono dla nas źródłem utrzymania, skarbnicą możliwości, a przede wszystkim powodem do wielkiej dumy. Pamiętajmy o tym na co dzień, gdyż stanowi to o naszej tożsamości jako mieszkańców Kaszub, Pomorza i Polski – mówił Roman Kużel.

Z okazji tak ważnej i znaczącej rocznicy Pomorze odwiedził Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda. 10 lutego Prezydent spotkał się najpierw z mieszkańcami Pucka, następnie przyjechał do Władysławowa, gdzie złożył kwiaty pod pomnikami Generała Józefa Hallera oraz Antoniego Abrahama. Odwiedził również „Hallerówkę” – oddział Muzeum Ziemi Puckiej, drewnianą willę wybudowaną w 1924 r. należącą niegdyś do gen. Józefa Hallera oraz jego rodziny. Pod pomnikiem Generała Hallera we Władysławowie w swoim przemówieniu podkreślał znaczenie długiej walki pokoleń Kaszubów o polską tożsamość.

• Przybyłem w tych dniach po to, by być z państwem, ale przede wszystkim by w imieniu całej Rzeczypospolitej (…) oddać pokłon, hołd i podziękować; podziękować za to, że 100 lat temu ta część ziemi, która była częścią I Rzeczypospolitej, mogła wrócić do odradzającej się Rzeczypospolitej. To był wielki dzień dla odbudowującej się Polski (…). Dziś jest dla nas oczywiste, że są porty (…), to naturalne, że mamy morze, wybrzeże (…). Wtedy tego nie było, wtedy to wracało i potem ludzie krew przelali po to, żeby Polska mogła ten dostęp do morza mieć. I to jest wielka zasługa pokoleń ludzi mieszkających także na tej ziemi, Kaszubów, ludzi polskiego Pomorza, którzy walczyli przeciwko germanizacji, zachowali swoją wiarę i tradycję, zachowali głęboką więź z Polską, której nie było wtedy na mapie. - powiedział Prezydent RP Andrzej Duda.

11 lutego odbyła się rekonstrukcja wydarzeń sprzed dokładnie 100 lat. I nie byłoby w tym nic nadzwyczajnego, gdyby nie fakt, że inscenizację przygotowali sami Mieszkańcy, a nawet przodkowie osób, które uczestniczyły w historycznym rejsie z Generałem Hallerem w Wielkiej Wsi.

Inicjatywa zrodziła się ponad pół roku temu na spotkaniu Zarządu Stowarzyszenia Rozwoju Władysława. I tak działacze Stowarzyszeń Rozwoju Szotlandu, Rozwoju Władysławowa, Zarządy Osiedli Żwirowa i Hallerowo oraz Panie Bogumiła Ceynowa-Kasprzyk, Grażyna Szymańska i Małgorzata Parylak, a także Pan Mirosław Kuklik – Dyrektor Muzeum Ziemi Puckiej wraz z Dariuszem Sańko wspólnie dopracowywali scenariusz inscenizacji. 

Wyrazy uznania i podziękowania należą się wszystkim osobom zaangażowanym w realizację tego przedsięwzięcia, którzy poświęcili swój czas i serce po to, aby nie zatarła się pamięć o tych ważnych, symbolicznych wydarzeniach. Są to m.in.:

• Roman Kużel Burmistrz Władysławowa, który wsparł działania związane z organizacją rekonstrukcji oraz sam wziął w niej udział i wcielił się w postać Wojewody Stefana Łaszewskiego;
• Piotr Dettlaff, który odegrał rolę swojego pradziadka Augustyna Dettlaffa;
• Kazimierz Skotzke, który namalował kopię obrazu Juliana Fałata oraz odegrał rolę Leona Torlińskiego;
• Dariusz Sańko, który zorganizował prace związane z odsłonięciem tablicy pamiątkowej na kamieniu przy porcie i odegrał rolę Generała Józefa Hallera;
• Romualda Białkowska, która odegrała rolę swojej babci Anny Myślisz;
• prawnukowie uczestników wydarzeń z 11 lutego 1920 roku – Łukasz Myślisz, Bartosz Myślisz oraz Jakub Kużel, którzy odegrali role Jakuba i Jana Myśliszów;
• Tadeusz Bolda, który wcielił się w postać Antoniego Muży (rybaka, trzymającego stuletnie wiosło);
• Henryk Drzeżdżon, Tomasz Litzau, Jerzy Jaskułka, Andrzej Frank, Jan Oberzig, Jerzy Białkowski, odtwarzający role rybaków z Wielkiej Wsi, Jastarni, Kuźnicy, Chałup i Chłapowa;
• Piotr Głombiowski, który odegrał rolę kapitana Jana Dworzańskiego;
• Mirosław Jachimkowski, odgrywający rolę kontradmirała Kazimierza Porębskiego;
• Marek Baranowski, Tomasz Keslinke Janusz Goyke, Piotr Szymański, którzy na czas inscenizacji stali się oficerami;
• Bogumiła Ceynowa-Kasprzyk, Grażyna Szymańska, które przygotowały i wręczyły chleb, sól i wieniec Generałowi Hallerowi;
• Mirosław Kuklik, który wspierał merytorycznie przygotowanie scenariusza inscenizacji oraz był narratorem podczas jej realizacji;
• Magdalena Oberzig-Zasada, która przygotowała do wystąpienia dzieci Daniela Saczko i Martę Danielewicz;
• Janusz Nowicki, który wcielił się w rolę malarza Juliana Fałata;
• Aleksander Struck, który był nauczycielem witającym Błękitnego Generała przy bramie do Wielkiej Wsi;
• Karol Miller z Towarzystwa Przyjaciół Hallerowa, który zakupił mundur Generała Józefa Hallera w ramach dofinansowania za pośrednictwem Północnokaszubskiej Lokalnej Grupy Rybackiej
• armator jednostki Sztorm, która służyła jako kuter Gwiazda Morza podczas inscenizacji.

W imieniu Mieszkańców Władysławowa została odsłonięta tablica, która upamiętnia pierwszy morski rejs Generała Józefa Hallera kutrem Gwiazda Morza pod biało-czerwoną banderą. Pomysłodawcą tablicy był Piotr Dettlaff, a jej treść opracowano podczas spotkań grupy organizacyjnej. Kamień z tablicą można oglądać przy ulicy Hryniewieckiego przy Kapitanacie Portu.

W tym uroczystym dniu udział wzięli również uczniowie szkół z terenu Gminy Władysławowo, którzy złożyli przysięgę Morzu Bałtyckiemu. Ślubowali, że jako młodzi mieszkańcy Gminy Władysławowo wezmą pełną odpowiedzialność za nasze polskie morze, o które przez wieki walczyli nasi przodkowie i przysięgali dbać o nie, abyśmy mogli z nim jak najdłużej mądrze współistnieć. Oprócz tego uczniowie przygotowali wcześniej transparenty z ekologicznymi hasłami, które miały zwiększyć świadomość dotyczącą zanieczyszczania wód Bałtyku. Stacja Morska im. Profesora Krzysztofa Skóry dostarczyła ulotki i foldery, w których można było przeczytać o konkretnych sposobach na zmniejszenie zużycia plastiku w naszym codziennym życiu.

Na tę okoliczność Urząd Miejski we Władysławowie wydał okazjonalną gazetę „Kurier Wielkiej Wsi”, która rozdawana była podczas inscenizacji. „Kurier Wielkiej Wsi” zawiera oryginalne teksty i artykuły z gazet z tamtego okresu. Dzięki tej unikatowej publikacji mieszkańcy mogli jeszcze bardziej poczuć klimat sprzed 100 lat, ponieważ oprócz treści historycznych można w niej przeczytać również o życiu codziennym ówczesnych Kaszubów.

Po inscenizacji młodzież udała się do Zespołu Szkół nr 1 we Władysławowie, gdzie zaprezentowała swoje programy na temat wydarzeń z tamtego okresu. Ponadto rozstrzygnięto okolicznościowy konkurs literacki i plastyczny ogłoszony przez Miejską Bibliotekę Publiczną we Władysławowie.

Na koniec każdy uczeń, który uczestniczył tego dnia w uroczystości, otrzymał specjalnie zaprojektowany zeszyt do historii, na okładce którego widnieje zdjęcie wykonane podczas wizyty Generała Józefa Hallera 11 lutego 1920 roku w Wielkiej Wsi, a na odwrocie opis tego wydarzenia.

Wieczorem mieszkańcy zostali zaproszeni na program słowno-muzyczny pt. „Morze, nasze morze”, przygotowany przez nauczycieli i uczniów Zespołu Szkół nr 1. Program został odebrany przez widzów z wielkim entuzjazmem. Nie obyło się bez łez wzruszenia, wybuchów śmiechu oraz serdecznych podziękowań dla wszystkich twórców.

źródło: fot. wladyslawowo.pl